ઉત્તર પ્રદેશમાં વિધાનસભા ચૂંટણીના પાંચમા તબક્કા માટે આજે મતદાન ચાલી રહ્યું છે. મતદાન શાંતિપૂર્ણ રીતે સંપન્ન થાય તે માટે વહીવટીતંત્ર દ્વારા ચુસ્ત બંદોબસ્ત ગોઠવવામાં આવ્યો છે. આજે 12 જિલ્લાની 61 વિધાનસભા બેઠકો પર મતદાન થઈ રહ્યું છે. ચૂંટણીના આ તબક્કામાં અયોધ્યા અને પ્રયાગરાજ સૌથી વધુ ચર્ચામાં રહ્યા છે. આ ક્ષેત્રોના ઘણા અનુભવીઓની પ્રતિષ્ઠા દાવ પર છે. પાંચમા તબક્કામાં 692 ઉમેદવારો મેદાનમાં છે, જેમના રાજકીય ભાવિનો નિર્ણય લગભગ 2.24 કરોડ મતદારો કરશે.

મતદાન સાથે જોડાયેલી મહત્વની બાબતો

1. રામ મંદિરના નિર્માણને કારણે યુપીમાં પાંચમા તબક્કાના મતદાનમાં અયોધ્યા સૌથી વધુ ચર્ચિત મતવિસ્તારોમાંથી એક છે. નોંધપાત્ર રીતે, રામ જન્મભૂમિ-બાબરી મસ્જિદ કેસ પર 2019ના સુપ્રીમ કોર્ટના ચુકાદા પછી અયોધ્યામાં આ પ્રથમ મોટી ચૂંટણી છે. અયોધ્યા (અગાઉનો ફૈઝાબાદ) જિલ્લો 1991થી ભાજપનો ગઢ રહ્યો છે.
2. અયોધ્યામાં, સપાએ બ્રાહ્મણ ચહેરા તેજ નારાયણ પાંડેને ભાજપના વર્તમાન ધારાસભ્ય વેદ પ્રકાશ ગુપ્તા સામે મેદાનમાં ઉતાર્યા છે. ઉલ્લેખનીય છે કે પાંડે 2012ની વિધાનસભા ચૂંટણીમાં આ બેઠક પરથી જીત્યા હતા. આ વખતે યુપી ચૂંટણીમાં મંદિરના રાજકારણમાં એક નવું પાસું ઉમેરાયું છે. વિવિધ રાજકીય પક્ષોના નેતાઓ, પછી તે સપાના વડા અખિલેશ યાદવ હોય કે કોંગ્રેસના મહાસચિવ પ્રિયંકા ગાંધી હોય, પાર્ટી લાઇનમાં મંદિરોની મુલાકાત લેવાની તક ચૂકી નથી. આને બીજેપીની વોટબેંક ડહોળવાના પ્રયાસ તરીકે જોઈ શકાય છે.
3. 2017માં, પૂર્વીય યુપી ક્ષેત્રમાં ભાજપે 55માંથી 38 બેઠકો જીતી હતી, જ્યારે સપાને 15 અને કોંગ્રેસને બે બેઠકો મળી હતી. આ તબક્કામાં, પૂર્વ ઉત્તર પ્રદેશના અયોધ્યા, સુલતાનપુર, ચિત્રકૂટ, પ્રતાપગઢ, કૌશામ્બી, પ્રયાગરાજ, બારાબંકી, બહરાઇચ, શ્રાવસ્તી, ગોંડા, અમેઠી અને રાયબરેલી સહિત 12 જિલ્લાઓમાં ફેલાયેલી કુલ 61 વિધાનસભા મતવિસ્તારોમાં મતદાન શરૂ થયું છે. મતદાન સવારે 7 વાગ્યાથી શરૂ થશે અને સાંજે 6 વાગ્યા સુધી ચાલશે.
4. જ્યારે ચૂંટણીના મુદ્દાઓની વાત આવે છે, ત્યારે પરપ્રાંતિય મજૂરોની રોજગારી, માળખાકીય સુવિધાનો અભાવ, બેરોજગારી ઉપરાંત, સૌથી મહત્વપૂર્ણ રખડતા ઢોરની સમસ્યા છે, જે શાસક ભાજપ માટે મુશ્કેલીનું કારણ છે. આ તબક્કે આ મુદ્દાઓ ભાજપ માટે મુશ્કેલી ઊભી કરી શકે છે. આ ઉપરાંત, કેટલાક સત્તા વિરોધી વાતાવરણ પણ છે, જેની અસર મતપેટીઓ ખોલવામાં આવે ત્યારે સામે આવી શકે છે.
5. અખિલેશ યાદવની આગેવાની હેઠળની સમાજવાદી પાર્ટી યાદવ અને મુસ્લિમ વોટ બેંકને મજબૂત કરવાની સાથે યુવા મતદારો પર નજર રાખી રહી છે. અસદુદ્દીન ઓવૈસીની AIMIM પણ મેદાનમાં છે અને તે મુસ્લિમ મતદારોના મામલામાં એસપીના સોશિયલ એન્જિનિયરિંગ ગણિતને બગાડી શકે છે. BSP સુપ્રીમો માયાવતી આક્રમક પ્રચારના સંદર્ભમાં પ્રમાણમાં બેકફૂટ પર દેખાયા, પરંતુ તેમને તેમની મુખ્ય દલિત વોટ બેંકમાં વિશ્વાસ છે. પ્રિયંકા ગાંધીએ કોંગ્રેસની શક્તિથી ભરપૂર ચૂંટણી અભિયાન ચલાવ્યું.
6. આ તબક્કાની બીજી સૌથી ચર્ચિત બેઠક અમેઠી છે, જે એક સમયે કોંગ્રેસ પાર્ટીનો ગઢ હતો. ઉલ્લેખનીય છે કે, 2017ની વિધાનસભા ચૂંટણીમાં આ સીટ ભાજપે જીતી હતી. છેલ્લી ચૂંટણીમાં ભાજપના ગરિમા સિંહે સમાજવાદી પાર્ટીના ગાયત્રી પ્રસાદને 5000થી વધુ મતોથી હરાવ્યા હતા. જોકે, આ વખતે ભાજપે ગરિમા સિંહને ટિકિટ ન આપી અને તેમના પતિ સંજય સિંહને મેદાનમાં ઉતાર્યા છે. ગયા વર્ષે નવેમ્બરમાં સામૂહિક બળાત્કારના કેસમાં સપા નેતા પ્રજાપતિ જેલમાં ગયા પછી, સપાએ તેમની પત્ની મહારાજી પ્રજાપતિને મેદાનમાં ઉતાર્યા છે. કોંગ્રેસે સંજય સિંહ સામે ભાજપ છોડીને આવેલા આશિષ શુક્લાને મેદાનમાં ઉતાર્યા છે.
7. આ તબક્કાના અગ્રણી ઉમેદવારોમાં કોંગ્રેસ ધારાસભ્ય દળ (CLP)ના નેતા આરાધના મિશ્રાનો સમાવેશ થાય છે, જે પ્રતાપગઢની રામપુર ખાસ બેઠક પરથી ચૂંટણી લડી રહી છે. આ સિવાય રઘુરાજ પ્રતાપ સિંહ એટલે કે રાજા ભૈયા કુંડાથી ચૂંટણી લડી રહ્યા છે. રાજા ભૈયાના ગઢ કુંડામાં પણ આજે મતદાન ચાલી રહ્યું છે.
8. પાંચમા તબક્કામાં ઘણા મંત્રીઓ પણ મેદાનમાં છે. નાયબ મુખ્યમંત્રી કેશવ પ્રસાદ મૌર્ય કૌશામ્બી જિલ્લાની સિરાથુ વિધાનસભા બેઠક પરથી ચૂંટણી લડી રહ્યા છે. સિદ્ધાર્થનાથ સિંહ અલ્હાબાદ પશ્ચિમથી, નંદ ગોપાલ ગુપ્તા નદી અલ્હાબાદ દક્ષિણથી, રમાપતિ શાસ્ત્રી માનકાપુરથી અને રાજેન્દ્ર સિંહ ઉર્ફે મોતી સિંહ પટ્ટી (પ્રતાપગઢ)થી મેદાનમાં છે.
9. ઉત્તર પ્રદેશમાં સાત તબક્કામાં યોજાનારી વિધાનસભાની ચૂંટણી માટે ચાર તબક્કાનું મતદાન પૂર્ણ થઈ ગયું છે. પાંચમા તબક્કાનું મતદાન 27 ફેબ્રુઆરીએ છે જેમાં પૂર્વીય વિસ્તારને મુખ્યત્વે આવરી લેવામાં આવશે. બાકીના બે તબક્કામાં 3 માર્ચ અને 6 માર્ચે મતદાન થશે. મતગણતરી 10 માર્ચે થશે.
10. પાંચમા તબક્કામાં 692 ઉમેદવારો મેદાનમાં છે, જેમના રાજકીય ભાવિનો નિર્ણય લગભગ 2.24 કરોડ મતદારો કરશે. રાજ્યમાં સત્તાધારી ભારતીય જનતા પાર્ટી (BJP), સમાજવાદી પાર્ટી (SP), કોંગ્રેસ અને બહુજન સમાજ પાર્ટી (BSP) વચ્ચે મુખ્ય ચૂંટણી લડાઈ છે.