ભારત સહિત વિશ્વના ઘણા દેશોમાં કોરોનાના કારણે તબાહી જોવા મળી હતી. ગયા વર્ષે બીજી લહેર દરમિયાન ભારતમાં ઘણા મૃત્યુ થયા હતા. જોકે, ત્રીજા લહેર દરમિયાન દેશમાં કોઈ ખાસ અસર જોવા મળી નથી. કોરોના વાયરસ શરૂઆતથી જ તેનું સ્વરૂપ બદલી રહ્યો છે. તેના ઘણા પ્રકારો જેમ કે ડેલ્ટા અને ઓમિક્રોન લોકોએ જોયા હતા. ઘણા વૈજ્ઞાનિકો કહે છે કે, કોઈપણ રસી બધા પ્રકારોમાં કામ કરતી નથી. ઘણા દેશોમાં રસીના બૂસ્ટર ડોઝ બનાવવાનો નિર્ણય લેવામાં આવ્યો હતો.
આ બધાની વચ્ચે યુનિવર્સલ રસી બનાવવાની ચર્ચાએ જોર પકડ્યું છે. યુનિવર્સલ વેક્સિન એટલે એવી રસી જે કોરોનાના તમામ પ્રકારો સામે લડવામાં મદદ કરે છે. ‘નેચર’ જર્નલમાં પ્રકાશિત થયેલા તાજેતરના લેખમાં પણ ‘વેરિઅન્ટ પ્રૂફ’ રસી બનાવવાની વાત કરવામાં આવી છે. આ લેખમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે ‘બૂસ્ટર ડોઝ દ્વારા આપવામાં આવતી સુરક્ષા સમય જતાં ઘટશે’. લેખમાં એવી રસીની જરૂરિયાત પર ભાર મૂકવામાં આવ્યો છે જે ચેપની સાથે સાથે ગંભીર રોગને પણ અટકાવશે.
યુનિવર્સલ રસીઓની વાત નવી નથી, વૈજ્ઞાનિકો એક દાયકા કરતાં વધુ સમયથી યુનિવર્સલ ફ્લૂ શોટ બનાવવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યા છે. 2019 માં એક રસીની અજમાયશ શરૂ થઈ હતી પરંતુ તે હજુ સુધી બજાર માટે મંજૂર કરવામાં આવી નથી. ફૌસી અને અન્ય નિષ્ણાતો માને છે કે કોવિડ વેરિઅન્ટ્સ અને ભવિષ્યના કોરોના માટે સાર્વત્રિક રસી ટૂંક સમયમાં આવશે નહીં. પરંતુ નવા સંશોધનો સૂચવે છે કે આવી રસી બનાવવી શક્ય છે.
યુનિવર્સલ રસીમાં, વાયરસના તે ભાગો પર હુમલો કરવામાં આવશે જે પ્રકાર બદલ્યા પછી પણ સમાન રહે છે. જો રોગપ્રતિકારક તંત્રને આ ભાગોને ઓળખવા માટે તાલીમ આપવામાં આવે, તો આવી રસી બનાવી શકાય છે. તમને જણાવી દઈએ કે યુએસ આર્મીની વોલ્ટર રીડ આર્મી ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ રિસર્ચ તેની પેન-કોરોનાવાયરસ રસીના પ્રથમ તબક્કાના પરિણામોની રાહ જોઈ રહી છે. આ સિવાય DIOSyn નામની કંપની પણ આવી જ રસી બનાવી રહી છે. એવી અપેક્ષા છે કે બ્રહ્માંડની રસી ટૂંક સમયમાં તૈયાર થઈ જશે.
