કેન્દ્ર સરકારે મંગળવારે નાણાકીય વર્ષ 2022-23 માટે ભારતનું બજેટ જાહેર કર્યું. આ બજેટમાં નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણ દ્વારા ઘણી મહત્વની જાહેરાતો કરવામાં આવી છે. બુધવારે વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ પણ આ બજેટને ભારતનું વિકાસ બજેટ ગણાવ્યું છે. બુધવારે તેમણે ભાજપ દ્વારા આત્મનિર્ભર અર્થવ્યવસ્થા નામના ડિજિટલ કાર્યક્રમ દ્વારા ભાજપના કાર્યકરોને સંબોધિત કર્યા હતા. આ દરમિયાન તેમણે કહ્યું કે, ‘છેલ્લા સાત વર્ષમાં સરકાર દ્વારા લેવામાં આવેલા નિર્ણયો અને બનાવવામાં આવેલી નીતિઓ અને અગાઉની નીતિઓમાં કરવામાં આવેલા સુધારાને કારણે આજે ભારતની અર્થવ્યવસ્થા સતત વિસ્તરી રહી છે.’

વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ બુધવારે કહ્યું હતું કે જેમ બીજા વિશ્વ યુદ્ધ પછી આખું વિશ્વ બદલાઈ ગયું હતું, તેવી જ રીતે કોરોના મહામારી પછી પણ વિશ્વમાં ઘણા ફેરફારો થવાની સંભાવના છે અને નવી વિશ્વ વ્યવસ્થા તૈયાર થશે. વડાપ્રધાને એમ પણ કહ્યું કે કોરોનાનો આ સમયગાળો સમગ્ર વિશ્વ માટે એક પ્રકારનો ક્રાંતિકારી પરિવર્તન છે. તેમણે કહ્યું, ‘સાત-આઠ વર્ષ પહેલા ભારતનું ગ્રોસ ડોમેસ્ટિક પ્રોડક્ટ (જીડીપી) 1 લાખ 10 હજાર કરોડ રૂપિયા હતું. આજે ભારતની અર્થવ્યવસ્થા લગભગ 2 લાખ 30 હજાર કરોડ રૂપિયાની છે.

વડાપ્રધાન મોદીએ શું કહ્યું?

પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું કે, ભારત આત્મનિર્ભર બને તે ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે અને તે આત્મનિર્ભર ભારતના પાયા પર આધુનિક ભારતનું નિર્માણ થવું જોઈએ. વડાપ્રધાને કહ્યું કે સરકારના પ્રયાસોને કારણે આજે દેશના લગભગ 9 કરોડ ગ્રામીણ ઘરોમાં પાણી પહોંચવાનું શરૂ થયું છે અને તેમાંથી છેલ્લા બે વર્ષમાં જલ જીવન મિશન હેઠળ 5 કરોડથી વધુ પાણીના જોડાણો આપવામાં આવ્યા છે. . તેમણે કહ્યું, ‘હવે બજેટમાં જાહેરાત કરવામાં આવી છે કે આ વર્ષે લગભગ 4 કરોડ ગ્રામીણ પરિવારોને પાઇપ દ્વારા પાણીનું જોડાણ આપવામાં આવશે. તેના પર 60 હજાર કરોડ રૂપિયાથી વધુનો ખર્ચ થશે.

વડાપ્રધાને કહ્યું કે જ્યારે ગરીબોને પાયાની સુવિધાઓ મળે છે, ત્યારે તેઓ તેમની શક્તિ તેમના વિકાસ, દેશના વિકાસમાં ખર્ચ કરે છે. તેમણે કહ્યું, ‘આ બજેટનું ધ્યાન ગરીબો, મધ્યમ વર્ગ અને યુવાનોને પાયાની સુવિધાઓ આપવા અને આવકના કાયમી ઉકેલો સાથે જોડવા પર પણ છે. કેન-બેતવા નદી જોડવાની યોજનાનો ઉલ્લેખ કરતા વડાપ્રધાને કહ્યું કે આ વખતના બજેટમાં તેના માટે હજારો કરોડની જોગવાઈ કરવામાં આવી છે અને તેનાથી ઉત્તર પ્રદેશ અને મધ્ય પ્રદેશના બુંદેલખંડ વિસ્તારની તસવીર પણ બદલાઈ જશે. તેમણે કહ્યું, ‘હવે બુંદેલખંડના ખેતરોમાં વધુ હરિયાળી હશે, ઘરોમાં પીવાનું પૂરતું પાણી આવશે, ખેતી માટે ખેતરોમાં પાણી આવશે.’

આજે સસ્તું અને ઝડપી ઇન્ટરનેટ ભારતની ઓળખ બની ગયું છે. ખૂબ જ ટૂંક સમયમાં તમામ ગામોમાં ઓપ્ટિકલ ફાઈબર કનેક્ટિવિટી પૂરી કરવામાં આવશે. 5G સેવા ભારતમાં સરળ જીવન અને વ્યવસાય કરવાની સરળતાને એક અલગ પરિમાણ આપવા જઈ રહી છે.

આજે ડિજિટલ ચલણની ચર્ચા કરવામાં આવી છે. આનાથી ડિજિટલ અર્થતંત્રને ઘણી મજબૂતી મળશે. આ ડિજિટલ રૂપિયો, જે હવે આપણું ભૌતિક ચલણ છે, તેનું ડિજિટલ સ્વરૂપ હશે અને તેનું નિયંત્રણ RBI દ્વારા કરવામાં આવશે. તે ભૌતિક ચલણ સાથે બદલી શકાય છે.

યુવાનોને શિક્ષણ અને કૌશલ્યોની વધુ સારી તકો આપવા માટે ટેક્નોલોજીનો વ્યાપ વર્ષોથી સતત વિસ્તરી રહ્યો છે. આ બજેટમાં તેનું વિસ્તરણ કરીને તેને પ્રથમ ડિજિટલ યુનિવર્સિટી બનાવવાનો નિર્ણય લેવામાં આવ્યો છે. તેનાથી ગરીબ બાળકો પણ ટૂંકા અભ્યાસક્રમો, ગુણવત્તાયુક્ત શિક્ષણ સાથે સરળતાથી કરી શકશે.

આ વર્ષના બજેટમાં પીએમ કિસાન સન્માન નિધિ હેઠળ 68 હજાર કરોડ રૂપિયાની જોગવાઈ કરવામાં આવી છે. આ રકમ પણ ગત વર્ષ કરતા વધુ છે. દેશના લગભગ 11 કરોડ ખેડૂતોને પણ આનો ફાયદો થશે. ગત બજેટમાં ખાતરની સબસિડી રૂ. 80,000 કરોડથી ઓછી રાખવામાં આવી હતી, પરંતુ કોરોનાને કારણે સપ્લાય ચેઇનમાં ખલેલ પડતાં આંતરરાષ્ટ્રીય ભાવમાં જોરદાર ઉછાળો આવ્યો હતો. હવે જ્યાં અમે લગભગ 80 હજાર કરોડ રૂપિયાની જોગવાઈ કરી હતી, ત્યાં અમારે 60 હજાર કરોડ વધુ રોકાણ કરવાના હતા.

ગયા બજેટમાં અમે કિસાન રેલ અને કિસાન ઉડાનની સુવિધા સુનિશ્ચિત કરી હતી, હવે કિસાન ડ્રોન ખેડૂતનો નવો સાથી બનવા જઈ રહ્યો છે. ડ્રોન ટેક્નોલોજી માત્ર ખેડૂતને જ નહીં, ઉત્પાદનનો રિયલ ટાઈમ ડેટા પણ ઉપલબ્ધ થશે. તેની સાથે સંકળાયેલા સ્ટાર્ટ-અપ્સને ફંડ આપવા માટે નાબાર્ડ દ્વારા પણ મદદ આપવામાં આવશે. અન્નદાતાને ઉર્જા પ્રદાતા બનાવવા માટે એક મોટું અભિયાન સતત ચાલી રહ્યું છે, જેના દ્વારા ખેતરમાં જ સોલાર પેનલ લગાવવામાં મદદ આપવામાં આવી રહી છે.

બજેટમાં રાષ્ટ્રીય સંરક્ષણ સંબંધિત અન્ય એક મોટા અભિયાનની જાહેરાત કરવામાં આવી છે. આ પર્વતમાળાનો પ્રોજેક્ટ છે. તે હિમાલયના પ્રદેશોમાં આધુનિક કનેક્ટિવિટી અને આધુનિક ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરનું વિસ્તરણ કરવા જઈ રહ્યું છે. રાષ્ટ્રની સુરક્ષા માટે, આપણી સેનાઓ, આપણા જવાનો દિવસ-રાત લાગેલા છે, તેઓ પોતાનો જીવ પણ લગાવી દે છે. પરંતુ સરહદ પર તૈનાત સૈનિકો માટે સરહદી ગામો કિલ્લા તરીકે પણ કામ કરે છે. તેથી જ તે સરહદી ગામોની દેશભક્તિ પણ અદ્દભુત છે.

ભારત જેવા દેશમાં કોઈ પ્રદેશ પછાત રહે તો તે યોગ્ય નથી. એટલા માટે અમે એસ્પિરેશનલ ડિસ્ટ્રિક્ટ કેમ્પેઈન શરૂ કર્યું છે. આ જિલ્લાઓમાં ગરીબોના શિક્ષણ માટે, આરોગ્ય માટે, રસ્તાઓ માટે, વીજળી અને પાણી માટે કરેલા કાર્યોની સંયુક્ત રાષ્ટ્ર દ્વારા પણ પ્રશંસા કરવામાં આવી છે. જેઓ ગરીબ હતા તેઓ ઝૂંપડામાં રહેતા હતા, હવે તેમનું પોતાનું ઘર છે. આ મકાનો માટેની રકમ પણ અગાઉની સરખામણીએ વધી છે અને બાળકોને અભ્યાસ માટે જગ્યા મળી રહે તે માટે મકાનોનું કદ પણ વધ્યું છે. મોટી વાત એ છે કે આમાંના મોટાભાગના ઘરો મહિલાઓના નામે છે, એટલે કે આપણે મહિલાઓને ઘરની રખાત બનાવી દીધી છે.

દેશમાં 4 સ્થળોએ મલ્ટિમોડલ લોજિસ્ટિક્સ પાર્ક સ્થાપવામાં આવશે. મલ્ટિમોડલ લોજિસ્ટિક્સ સુવિધાઓ માટે 100 PM ગતિશક્તિ કાર્ગો ટર્મિનલ વિકસાવવામાં આવશે. તેનાથી ઉદ્યોગો, વેપાર માટે કોઈપણ વસ્તુના પરિવહનમાં લાગતો સમય ઘટશે અને ભારતમાંથી નિકાસ વધારવામાં મદદ મળશે.